Wat is vrij besteedbaar inkomen precies?
Vrij besteedbaar inkomen is het bedrag dat je overhoudt nadat al je vaste lasten zijn betaald. Het is dus niet je salaris, maar wat er daadwerkelijk in je portemonnee zit om leuke of extra dingen mee te doen. Denk aan uit eten gaan, kleding, hobby’s of een weekendje weg.
Veel mensen verwarren vrij besteedbaar inkomen met netto inkomen. Netto inkomen is je loon nadat belasting en premies zijn ingehouden. Daarvan moeten vaak nog huur of hypotheek, energie, verzekeringen en andere vaste kosten betaald worden. Pas wat daarna overblijft, is echt vrij besteedbaar.
Welke kosten gaan er eerst van je inkomen af?
Vaste lasten
Vaste lasten zijn terugkerende kosten die je elke maand ongeveer hetzelfde bedrag kosten. Voorbeelden zijn huur of hypotheek, gas, water en licht, verzekeringen, internet en mobiele telefonie, kinderopvang en abonnementen. Deze kosten zijn meestal moeilijk direct te verlagen en hebben voorrang op alle andere uitgaven.
Een handig hulpmiddel is om al je vaste lasten op een rij te zetten in een eenvoudig overzicht. Zo zie je direct welke verplichtingen je elke maand hebt en hoeveel ruimte er nog overblijft.
Variabele maar noodzakelijke uitgaven
Naast vaste lasten heb je uitgaven die noodzakelijk zijn, maar waarvan het bedrag per maand kan verschillen. Denk aan boodschappen, vervoer, schoolkosten voor kinderen en zorgkosten zoals medicijnen of eigen risico. Deze posten zijn deels te beïnvloeden door bewuste keuzes, maar je kunt ze niet helemaal schrappen.
Als je deze kosten gemiddeld over enkele maanden bekijkt, krijg je een realistischer beeld van wat je echt nodig hebt om rond te komen.
Zo bereken je je vrij besteedbaar inkomen
Stap voor stap aan de slag
Om je vrij besteedbaar inkomen te berekenen, begin je met je totale maandelijkse netto inkomen. Dit is je loon na belasting, inclusief eventuele toeslagen of andere inkomsten. Tel deze bedragen bij elkaar op tot één maandbedrag.
Vervolgens trek je hier al je vaste lasten vanaf. Daarna haal je de gemiddelde noodzakelijke variabele kosten eraf. Wat overblijft, is je vrij besteedbaar inkomen. Dit bedrag kan in het begin tegenvallen, maar geeft een eerlijk beeld van je financiële ruimte.
Wat kun je met deze informatie?
Door je vrij besteedbaar inkomen te kennen, kun je beter plannen. Je ziet snel of je ruimte hebt voor extra uitgaven, of dat je juist moet oppassen. Het helpt ook bij het maken van keuzes, bijvoorbeeld of een nieuw abonnement wel verstandig is, of dat je beter nog even kunt wachten met een grote aankoop.
Daarnaast kun je gericht kijken waar je kunt besparen. Misschien blijken bepaalde abonnementen weinig gebruikt te worden, of kun je overstappen naar een goedkopere verzekeraar. Elke euro die je vaste of noodzakelijke kosten verlaagt, vergroot direct je vrij besteedbaar inkomen.
Door dit regelmatig te controleren, bijvoorbeeld eens per kwartaal, houd je grip op je geld en voorkom je onverwachte financiële stress.
